wat zijn onze plannen?

In mijn vorige column behandelde ik het thema droogte en mijn irritatie over het niet klimaat-adaptieve weerbericht. Terecht vroeg de redacteur om toelichting van onze eigen plannen voor de boerderij, en op welke wijze wij dan anticiperen op klimaatverandering.

Lees hier de vorige column van Howard Koster met de titel ‘Weercijfer 9’.

Kort samengevat is onze oplossing: Bomen, veel bomen.

We zien de afgelopen jaren dat de regen in kortere, hevigere periodes valt, met daartussen lange periodes van droogte en (voor Nederland) extreme hitte. Met hun uitgestrekte wortelsystemen kunnen bomen helpen om veel vocht vast te houden in de bodem en ook kunnen zij in periodes van droogte bij het dieper gelegen grondwater. Daarnaast kunnen zij in een goed ontworpen systeem de eenjarige gewassen beschutten tegen de wind en zorgen zij gedurende de droge, hete periodes voor een stukje welkome schaduw. Kortom, daar waar het grote klimaat onherroepelijk weerbarstiger wordt, willen wij door bomen een eigen microklimaat creëren op onze 25 ha grond.

En dan is nu misschien ook wel het moment om onze plannen in hun geheel wat verder toe te lichten (een spannend moment!):

De boerderij zoals wij die voor ogen hebben is regeneratief. Regeneratieve landbouw begint met de bodem, maar gaat verder dan dat. Boerderij de Biesterhof draait niet alleen om het duurzaam produceren van voedsel, het draait ook om gemeenschap, verbinding, sociale inclusiviteit, educatie en wetenschap. Wij willen een duurzame boerderij zijn, van en voor de lokale gemeenschap. Thema’s als klimaatadaptatie, de eiwittransitie, kringlooplandbouw en de korte keten staan centraal in ons denken. Multifunctionele landbouw zorgt voor een gezond verdienmodel, waarbij we waarde toevoegen aan onze producten en aan het landschap.

Wij geloven in een voedselsysteem waar vruchtbare landbouwgrond gebruikt wordt om direct voor mensen voedsel te produceren. Dieren hebben een rol in de kringloop, en worden op zeer extensieve wijze ingezet in het systeem dáár waar het logisch is. De dierlijke mest en compostering in onze ‘compost & bodem lab’ waarborgen de kringloop op de boerderij. Ons ontwerp brengt met een combinatie van strokenteelt en boomgaarden elementen van het historische cultuurlandschap terug in een productief en holistisch systeem. Tussen de fruit- en notenbomen bedrijven we biologische akkerbouw.

Voedselpark

Als rustgewas telen we in het zesjarige bouwplan twee jaar grasklaver. Op deze percelen grazen onze schapen, gevolgd door kippen in een verplaatsbare ren. Andere productiesystemen op de boerderij zijn een voedselpark, waarbij we meerdere houtige soorten combineren met een bessen- en kruidenlaag en een tuinderij waar we interactief en op kleine schaal groente telen voor directe verkoop en zelfpluk. Naast voedselproductie zullen deze delen ook sterk verbonden zijn met educatie en zal er ruimte zijn voor workshops en activiteiten.

Als laatste maken wij op minimaal twee hectare van onze grond plaats voor zogeheten groenblauwe dooradering. Hierbij moet u denken aan hagen, heggen en struwelen, maar ook aan een natuurvriendelijke oever langs de wetering en een paddenpoel. Dit is mooi vanwege de intrinsieke waarde van de natuur, maar ook omdat wij in ons productie systeem zullen profiteren van de ecosysteem-diensten (zoals de eerder genoemde microklimaat) die de natuur ons levert.

Deze winter gaan de eerste pioniersbomen de grond in. Helpt u mee?

foto: Susan Rexwinkel